Dwarsdenkers: ‘Duurzame retailers kunnen niet zonder fysieke winkel’
De opkomst van e-commerce ging gepaard met de duurzaamheidsbeweging. Maar in de praktijk blijkt het omgekeerde waar te zijn. Een fysieke winkel is veel duurzamer dan een webshop, schrijven dwarsdenkers Kathelijn Hulshof en Gijs Ybema van KroesePaternotte.
De groene toekomst van de retailsector leek in handen te liggen van webwinkels. Online winkels hebben immers geen stenen verkooppunten nodig die gas, licht en water verbruiken. Ook hoeft de klant niet met de auto naar de winkel en rijden bestelbussen door slimme distributietechnologie minder kilometers. Door de coronapandemie namen de online bestellingen een vlucht, maar dit was inclusief de bergen (plastic) verpakkingsmateriaal en retourzendingen. In 2020 stuurden Nederlanders bijna 23 miljoen pakketjes retour, blijkt uit onderzoek van marktonderzoeker Multiscope. Duurzaam? Dat zeker niet.
Steen, papier, aarde
Als we heel eerlijk zijn, kleven er zowel aan online- als offline winkelen negatieve milieuaspecten. En welke vorm van winkelen duurzamer is, hangt van heel veel factoren af. Een bezoek aan de winkelstraat is lopend of op de fiets beter voor de aarde dan met de auto. De CO2-uitstoot van pakketbezorging wordt onder andere bepaald door de afstand, het vervoermiddel, de vulgraad, pakketgrootte en leversnelheid. Ook productkeuzes en retourgedrag van consumenten dragen bij aan de voetafdruk van de detailhandel. Een heilige graal binnen de retail bestaat niet en toch geloven wij dat stenen winkels positief kunnen bijdragen aan de duurzaamheidsopgaven waar (online) retailers momenteel voor staan.
Clicks to bricks
Vanzelfsprekend is het makkelijk om als retailspecialist fysieke winkels te adviseren, maar het is een trend die wij juist onder e-commerce partijen zien. Het meest voor de hand liggende voorbeeld is Coolblue. ‘De beste webwinkel van 2022’ volgens Tweakers opende recent meerdere offline vestigingen en heeft nog meer ‘clicks to bricks’-plannen. Online retailer My Jewellery tekende vorig jaar huurovereenkomsten voor acht nieuwe stenen winkels in Nederland. Over de grens in Duitsland heeft fashion website Zalando ook een dertiental aan offline vestigingen. Wereldwijd gaat e-commerce kolos Amazon het fysieke winkelbestand de komende periode flink uitbreiden. In Zweden doet online lampenretailer Kovac Family er nog een schepje bovenop door volledig te stoppen met het bezorgen van individuele onlinebestellingen en distributie alleen nog te laten verlopen via fysieke retailpartners.
Omnichannel voor mens en wereld
Duurzaamheid staat voor de balans tussen mens, economie en milieu. De omnichannelstrategie kan hier positief aan bijdragen. Online retailers als Coolblue en Zalando zien een duidelijk verband tussen commercieel succes en duurzaam handelen. De milieubelastende last mile delivery kan vanuit de winkelstraat door elektrische fietsen worden uitgevoerd. Tevens kunnen klanten hun online bestellingen zelf in de winkel ophalen en retourneren. Deze verzendingen gaan vervolgens per bulk in plaats van per klant terug naar het distributiecentrum. Dit vermindert de ecologische voetafdruk en biedt een positieve ervaring voor de duurzame consument.
Het voorbeeld van Kovac Family klinkt wellicht als een ietwat utopische vorm van omnichanneling in de oren, maar de verhuizing van webshop naar winkelstraat is niet alleen milieubewust. Zij nemen ook hun maatschappelijke verantwoordelijkheid door lokale retailers niet te beconcurreren maar juist te ondersteunen. Welke vorm van omnichanneling het beste voor de wereld is, blijft afhankelijk van diverse factoren, maar één ding is zeker: duurzame retailers kunnen niet zonder fysieke winkel.
